Έρευνες αποδεικνύουν ότι υπάρχει μια ισχυρή σχέση εντέρου-εγκεφάλου, αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ του νου και του εντερικού μικροβιώματος. Ότι η εντερική δυσφορία ενός ατόμου μπορεί να είναι η αιτία ή το προϊόν του άγχους, του στρες ή της κατάθλιψης.

Το μικροβίωμα του εντέρου αποτελείται από τρισεκατομμύρια βακτήρια, μύκητες και άλλους μικροοργανισμούς υπεύθυνους για τη διάσπαση των τροφών, την εξαγωγή των θρεπτικών συστατικών, για την άμυνα έναντι των επιβλαβών βακτηρίων και άλλων μικροβίων, την αποτροπή των φλεγμονωδών διεργασίων και τη μειώση διαπερατότητας του εντερικού επιθηλίου που είναι η αιτία της εκλήλωσης των τροφικών αλλεργιών.

Η εντερική μικροχλορίδα ευθύνεται για την παραγωγή ορισμένων ορμονών και νευροδιαβιβαστών:

Γαστρίνη – η ορμόνή που διεγείρει την απελευθέρωση υδροχλωρικού οξέος, ενζύμων από το πάγκρεας, της χολής στο ήπαρ, ενεργοποιεί την κινητικότητα του γαστρεντερικού σωλήνα.

Γκρελίνη – η ορμόνη της πείνας, επηρεάζει την πρόσληψη τροφής και τη μάζα λίπους δρώντας στο επίπεδο του υποθαλάμου.

Λεπτίνη – μια ορμόνη που καταστέλλει την πείνα, μειώνει τη συσσώρευση λίπους, ρυθμίζει τη διατροφική συμπεριφορά, τον ενεργειακό μεταβολισμό, τη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, επηρεάζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και επίσης εμπλέκεται στις διαδικασίες ογκογένεσης, φλεγμονής και αυτοάνοσης επιθετικότητας.

Σεροτονίνη – 0 νευροδιαβιβαστής, ευθύνεται για τη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων, ρυθμίζει το άγχος , τη διάθεση, τους κύκλους ύπνου-εγρήγορσης.

Ινσουλίνη – η ορμόνη που έχει πολύπλευρη επίδραση στο μεταβολισμό σχεδόν σε όλους τους ιστούς, ρυθμίζει του μεταβολισμού των υδατανθράκων, ιδίως η αξιοποίηση της γλυκόζης στον οργανισμό.

Σωματοστατίνη – ένα πεπτίδιο που ρυθμίζει την έκκριση ινσουλίνης και Γλυκαγόνης.

Ινσουλινοτροπικά πεπτίδια – απελευθερώνονται από τη γαστρεντερική οδό ως απόκριση στην τροφή. Διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης και αναστέλλουν την έκκριση Γλυκαγόνης.

Η επικοινωνία μεταξύ εγκεφάλου και εντέρου διατηρείται μέσω Πνευμονογαστρικού νεύρου που ελέγχει τη διάθεση, το στρες , τις πολλαπλές εγκεφαλικές και σωματικές λειτουργίες. Ένα ταραγμένο έντερο μέσω του Πνευμονογαστρικού νεύρου στέλνει σήματα στον εγκέφαλο, προκαλώντας συναισθηματική δυσφορία και ο στρεσαρισμένος εγκέφαλος από την πλευρά του, επηρεάζει το έντερο δημιουργώντας δυσφορικά σωματικά συμπτώματα κα άλλα προβλήματα υγείας.

Τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν:

– Κούραση

– Διάρροια

– Καούρα

– Αέρια

– Φούσκωμα

– Ανεξήγητη αύξηση ή απώλεια βάρους

– Φλεγμονή ή πόνο στις αρθρώσεις

– Ερεθισμοί του δέρματος (ακμή, έκζεμα, ψωρίαση, εξανθήματα)

– Συχνοί πονοκέφαλοι

– Παλινδρόμηση οξέος

– Στομαχικές ενοχλήσεις και χαμηλό οξύ του στομάχου

– Ακραία λαχτάρα για ζάχαρη

– Αυτοάνοσα προβλήματα

– Ευερεθιστότητα και συχνές αλλαγές διάθεσης

– Αϋπνία/δυσκολία στον ύπνο

– Διατροφικές δυσανεξίες

Πως θα βγούμε από το φαύλο κύκλο επαναλαμβανόμενων προβλημάτων καθώς παρατηρούμε ότι στον άξονα εντέρου – εγκέφαλου κάτι δεν πάει καλά;

Ένας από τους τρόπους είναι να βελτιώσουμε τον τρόπο διατροφής εφόσον έχει άμεσο αντίκτυπο στο μικροβίωμα του εντέρου και επομένως στο Ανοσοποιητικό, Πεπτικό, Aυτόνομο και Kεντρικό νευρικό σύστημα.

Τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά είναι οι μικροοργανισμοί που αποκαθιστούν την εντερική χλωρίδα. Χάρη σε αυτά, το πεπτικό σύστημα λειτουργεί σωστά και πλήρως.

Τα προβιοτικά είναι μη παθογόνα βακτήρια που συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία του εντέρου.

Οι πιο γνωστές τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε προβιοτικά είναι:

– Γιαούρτι, το φυσικό και μη παστεριωμένο, χωρίς χημικά πρόσθετα.

– Κεφίρ. Οι καλλιέργειες που χρησιμοποιούνται για τη ζύμωσή του διασπούν τη λακτόζη. Επομένως, το ρόφημα σε μικρές ποσότητες είναι κατάλληλο ακόμη και για όσους δεν ανέχονται το πλήρες γάλα.

– Κομπούχα, ένα ζυμωμένο τσάι γεμάτο με προβιοτικά, αντιοξειδωτικά και πολλά θρεπτικά συστατικά.

– Ελιές που υποβάλλονται σε φυσική ζύμωση στο αλάτι (σε άλμη) περιέχουν προβιοτικά. Η άλμη επιτρέπει στις προβιοτικές καλλιέργειες να ευδοκιμήσουν.

– Καθαρή σκόνη κακάο, η διαδικασία παραγωγής της οποίας περιλαμβάνει ένα στάδιο ζύμωσης.

– Αρακάς, φρέσκος ή κατεψυγμένος, γιατί μετά τη κονσερβοποίηση πεθαίνουν τα χρήσιμα για την πέψη βακτήρια.

– Ανεπεξέργαστο μηλόξυδο, αποτελείται κυρίως από Οξικό οξύ, είναι πλούσιο σε βιταμίνες, μέταλλα, προβιοτικά και ένζυμα.

– Τουρσιά κονσερβοποιημένα και φρεσκομαγειρεμένα , χωρίς ξύδι ( με εξαίρεση το ανεπεξέργαστο μηλόξυδο)

– Τυρί, με κριτήριο το pH, το οποίο είναι ιδανικό στα μαλακά τυριά όπως το ελβετικό, το cheddar, το Edam, η παρμεζάνα, το τυρί cottage, η μυζήθρα, η φέτα και τέλος το Gouda που κατακτά την κορυφή σε περιεκτικότητα προβιοτικών.

– Ξινό λάχανο, πλούσιο σε προβιοτικά, διεγείρει τη διαδικασία της πέψης.

– Γύρη ανθέων, περιέχει προβιοτικά απαραίτητα για την εντερική χλωρίδα.

Υπάρχουν μέχρι σήμερα ενδείξεις που εισηγούνται ότι τα προβιοτικά βοηθούν στις ακόλουθες παθολογικές καταστάσεις ή ασθένειες:

Αποτρέπουν το ανοσοποιητικό σύστημα από την υπερβολή στην αντιμετώπιση των μη επιβλαβών μικροοργανισμών, από την οποία προκύπτει η γένεση αλλεργιών

Προάγουν την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού

Παράγουν πολύτιμα αντιοξειδωτικά

Βελτιώνουν τη διαθρεπτική απορρόφηση των βιταμινών, των μετάλλων και των αμινοξέων και συνθέτουν τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες είναι απαραίτητες για την υγεία του νευρικού συστήματος.

Παράγουν ουσίες που συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερόλης και τη ρύθμιση του σακχάρου, στην καλή ποιότητα της επιδερμίδας , διατήρηση της υγείας των οστών

Συστήνονται ευρύτατα στις περιπτώσεις μολύνσεων από μύκητες και βακτήρια όπως π.χ. η Candida

Απαραίτητα για την πρόληψη και θεραπεία των άφθων (του στόματος), των μυκητιάσεις των ποδιών (πόδι του αθλητή), κολπικων μυκητιάσεων και της ακμής

Βοηθούν στην πρόληψη τερηδόνα και ουλίτιδας

Συμβάλλουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση σπαστικής κολίτιδας, Ελκώδης κολίτιδας, Νόσου Crohn, μολυσματικων νόσων  και καρκίνου του εντέρου

Βοηθούν στην καταπολέμηση του Ελικοβακτηρίδιου του πυλωρού το οποίο προκαλεί γαστρίτιδα, έλκος στο πεπτικό σύστημα και στη χειρότερη περίπτωση, καρκίνο.

Ενισχύουν πρόληψη και θεραπεία των μυκητιάσεων του γυναικείου κόλπου ή ουρολογικές λοιμώξεις (κυστίτιδα).

Σημαντικά είναι τα αποτελέσματα από έρευνες που δείχνουν ότι η κατανάλωση προβιοτικών συνδέεται με τη μειωμένη δραστικότητα των ενζύμων που μετατρέπουν προκαρκινογόνες ουσίες σε καρκινογόνες.

Τα πρεβιοτικά είναι τα συστατικά στις άπεπτες φυτικές ίνες, είναι η “τροφή των προβιοτικών”, δρουν σαν υπόστρωμα για τη δράση τους. Τα πιο κοινά πρεβιοτικά είναι: η Ινουλίνη, οι Φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες (FOS) και οι Γαλακτο-ολιγοσακχαρίτες (GOS).

Περιέχονται στις τροφές όπως: σκόρδο, κρεμμύδι ξερό και πράσινο, πράσο, πικραλίδα, αγκινάρα, σπαράγγια, ντομάτα, κιχώριο, μήλα, ώριμες μπανάνες, λιναρόσπορος και σπόροι τσία, κριθάρι, πίτουρο σιταριού, σίκαλης και βρώμης, μέλι, φασόλια, αρακάς, γιαούρτι, κεφίρ, κομπούχα και η γύρι ανθέων.

Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών, έχουν τραβήξει τα συμβιωτικά τρόφιμα που είναι ένας συνδυασμός προβιοτικών και πρεβιοτικών που μεγιστοποιεί τη δράση και των δύο. Στην αγορά υπάρχει αυτός ο συνδυασμός ως συμπλήρωμα διατροφής.

Συγχρόνως με τα συμπληρώματα μπορούμε να προσθέσουμε στη διατροφή μας φαγητά που συμπεριλαμβάνουν και τους δυο τύπους βιοδραστικών ουσιών.

 Οι τροφές όπως το γιαούρτι, το κεφίρ, ο αρακάς, κομπούχα και η γύρη ανθέων, περιέχουν και τα φιλικά βακτήρια και τις πρεβιοτικές ίνες που αυξάνουν βιολογική δραστηριότητα των προβιοτικών.

Η Πολίτικη σαλάτα, φτιαγμένη και μαριναρισμένη με ανεπεξέργαστο μηλόξυδο, σκόρδο και λίγο αλάτι, είναι τέλεια πηγή βιταμινών, προβιοτικών και πρεβιοτικών στοιχείων.

Η σαλάτα Χωριάτικη, είναι άλλη μια πλούσια συμβιωτική τροφή καθώς περιέχει τα προβιοτικά στη φέτα και ελιές, τα πρεβιοτικά στη ντομάτα και κρεμμύδι, όπως και η σαλάτα Ρόκα – Παρμέζάνα, όπου το τυρί σε συνδυασμό με ντοματίνια τη κάνουν επίσης συμβιωτική.

Μπορείτε να βρείτε και να κάνετε πολλούς χρήσιμους συμβιωτικούς συνδιασμούς από τη στιγμή που γνωρίζετε πόσο ωφέλιμοι είναι.

Είναι εύκολο να κάνετε ένα λαχανικό όπως, το αγγούρι, η ντομάτα, οι πιπεριές, τα καρότα, τα κολοκυθάκια και το λάχανο – φρεσκομαγειρεμένα και συμβιωτικά τουρσιά, αν να τα κόψετε και τα αφήσετε στο ψυγείο με λίγο αλάτι, άνηθο και σκόρδο έστω για μια μέρα για να προλάβουν να αναπτυχτούν χρήσιμα για το έντερο βακτήρια.

Γρήγορες ντοματούλες τουρσί

Ντοματίνια ή ντομάτες μικρού μέγεθος: 300 γρ

Άνηθος (φρέσκος): 0,5 ματσάκι

Σκόρδο: 2 σκελίδες

Ανεπεξέργαστο μηλόξυδο: 1 κ.σούπας

Αλάτι: 0,5 κ.γλυκού

Ξεπλύντε τα ντοματίνια κάτω από τρεχούμενο νερό. Στη βάση κάντε με ένα μαχαίρι μια τομή σε σχήμα σταυρού. Μεταφέρετε τα σε ένα μπολ.

Καθαρίστε τις σκελίδες σκόρδου και το βάλτε σε πρέσα.

Ψιλοκόψτε τον άνηθο.

Αναμειξτε το άνηθο, το σκόρδο και το αλάτι και γεμίστε με το μείγμα ανοιγμένα ντοματίνια από την πλευρά της τομής.

Ρίξτε το μηλόξυδο και τα ανακατεψτε προσεχτικά. Κλίστε το μπολ με μεμβράνη και βάλτε  στο ψυγείο.

Σε μια μέρα είναι έτοιμα για να τα απολαύσετε ως συνοδευτικό οποιουδήποτε γεύματος.

Γρήγορα αγγουράκια τουρσί

Αγγούρια (μικρά): 1 κιλό

Aλάτι: 1 κουταλιά της σούπας

Σκόρδο: 3-4 σκελίδες

Aνηθο: ματσάκι

Ψιλοκόψτε τον άνηθο και το σκόρδο. Πλέντε τα αγγούρια. Κόψτε τις άκρες.

Βάλτε τα αγγούρια σε μια πλαστική σακούλα. Προσθέστε τον άνηθο, το σκόρδο, το αλάτι. Δέστε το πακέτο.

Ανακινήστε τα όλα καλά. Βάλτε τη σακούλα στο ψυγείο, ανακινήστε την περιστασιακά.

Μετά από μια μέρα, τα αγγούρακια είναι έτοιμα.

Καλή σας όρεξη!