«Συχνά η κραυγή που ακούμε από τα βάθη της καρδιάς, προέρχεται από το πληγωμένο παιδί που κρύβουμε μέσα μας. Η θεραπεία του πόνου αυτού του εσωτερικού παιδιού είναι το κλειδί για τη μεταμόρφωση του θυμού, της θλίψης και του φόβου», έλεγε ο διάσημος βουδιστής δάσκαλος Thich Nhat Hanh.

Μέσα στον καθένα ζει ένα μικρό παιδί που υποφέρει. Όλοι μας είχαμε δύσκολα παιδικά χρόνια και πολλοί βιώσαμε τραυματικές εμπειρίες. Για να προστατευτούμε από τον πόνο, ξεχνάμε τις επώδυνες καταστάσεις. Δεν μπορούμε να τις αντέξουμε και θάβουμε τα συναισθήματα και τις αναμνήσεις μας βαθιά στο υποσυνείδητο. Ίσως δεν έχουμε τολμήσει να συναντησουμε και να αντιμετωπίσουμε το εσωτερικό, πληγωμένο μας παιδί εδώ και δεκαετίες.

Αλλά το να αγνοούμε το παιδί δεν σημαίνει ότι δεν είναι εκεί. Είναι πάντα εκεί, προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή μας, λέγοντας: «Είμαι εδώ. Είμαι εδώ. Δεν μπορείς να με αγνοήσεις. Δεν μπορείς να ξεφύγεις από μένα». Προσπαθούμε να τερματίσουμε τον πόνο μας σπρώχνοντας το παιδί στο πιο βαθύ, πιο κρυφό μέρος μέσα μας, μένοντας όσο το δυνατόν πιο μακριά. Αλλά το να φύγουμε μακριά, δεν τερματίζει τον πόνο. Απλώς τον παρατείνει. Το πληγωμένο παιδάκι μέσα μας είναι πραγματικό, αλλά δεν μπορούμε να το δούμε. Αυτή η αδυναμία να δούμε είναι ένα είδος άγνοιας. Το παιδί μας είναι βαθιά πληγωμένο. Χρειάζεται απεγνωσμένα την επιστροφή και την προσοχή μας. Αντ’ αυτού, του γυρίζουμε την πλάτη.

Το πληγωμένο παιδί κατοικεί σε κάθε κύτταρο του σώματος. Δεν υπάρχει ούτε ένα κύτταρο στο σώμα που να μην το περιέχει. Δεν χρειάζεται να ψάξουμε μακριά στο παρελθόν για να το βρούμε. Απλώς κοιτάξτε βαθιά μέσα και μπορείτε εύκολα να συνδεθείτε μαζί του. Ο πόνος του είναι μέσα μας στην παρούσα στιγμή. Εκδηλώνεται με ασθένειες, εντάσεις στο σώμα, πόνους που προκύπτουν από το πουθενά, συναισθήματα άγχους, θλίψης, θυμού, εκνευρισμού και ούτω καθεξής.

« Ως παιδί, αντιμετωπίζεις δυσκολίες. Μερικές φορές προσπαθείς να πεις στους γονείς σου γι’ αυτές, αλλά εκείνοι δεν έχουν την υπομονή να σε ακούσουν και εσύ δεν έχεις τις λέξεις. Προσπαθείς όσο καλύτερα μπορείς, αλλά εκείνοι ενοχλούνται και αρχίζουν να φωνάζουν. Είναι σαν ένας κουβάς με παγωμένο νερό που χύνεται στην καρδιά σου. Την επόμενη φορά, δεν θα τολμήσεις καν να μοιραστείς τα συναισθήματά σου. Είσαι ένα εύθραυστο και ευάλωτο παιδί. Όταν το δεις αυτό, η συμπόνια θα ξυπνήσει μέσα σε σένα.»

Όταν συνειδητοποιούμε ότι έχουμε ξεχάσει το πληγωμένο παιδάκι μέσα μας, νιώθουμε απέραντη συμπόνια και αγάπη γι’ αυτό. Έτσι αρχίζουμε να παράγουμε την ενέργεια της ενσυνειδητότητας. Πρέπει να ανάψουμε το φως της προσοχής, ώστε να λάμψει και να εξαφανίσει το σκοτάδι. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να δημιουργήσουμε συνειδητά έναν εσωτερικό, πραγματικά στοργικό χώρο για να εκφράσει και να μας επικοινωνήσει τον πόνο του. Αφήστε το παίδι σας, να το κάνει με όποιον τρόπο επιθυμεί, τόσο φυσικά όσο κάνουν τα παιδιά.

Συμπονετική ακρόαση και ενσυνειδητότητα.

Όταν μιλάμε για συμπονετική ακρόαση, συνήθως εννοούμε ότι ακούμε κάποιον άλλο. Αλλά πρέπει να ακούμε συνεχώς με συμπόνια και καλοσύνη το τραυματισμένο παιδάκι μέσα μας. Μερικές φορές, αυτό απαιτεί την πλήρη προσοχή. Το μικρό παιδί μπορεί να αναδυθεί από τα βάθη της συνείδησης και να ζητήσει την προσοχή οποιαδήποτε στιγμή. Αν προσέχετε, θα ακούσετε τη φωνή του να φωνάζει για βοήθεια. Εκείνη τη στιγμή, αντί να εστιάσετε σε αυτό που βρίσκεται μπροστά σας, γυρίστε μέσα σας και αγκαλιάστε απαλά το πληγωμένο σας παιδί.

Μπορείτε να του μιλήσετε απευθείας στη γλώσσα της αγάπης λέγοντας: «Στο παρελθόν, σε άφηνα μόνο. ​​Έφευγα μακριά σου. Τώρα λυπάμαι πολύ. Θέλω να σε πάρω αγκαλιά». Μπορείτε να πείτε: «Αγάπη μου, είμαι εδώ για σένα. Θα σε φροντίσω. Ξέρω ότι πονάς. Ήμουν τόσο απασχολημένη. Σε παραμέλησα και τώρα βρήκα έναν τρόπο να επιστρέψω σε εσένα». Αν χρειαστεί, μπορείτε να κλάψετε με το παιδί σας. Αν χρειαστεί, μπορείτε να καθίσετε και να αναπνεύσετε μαζί του. «Εισπνέοντας, επιστρέφω στο πληγωμένο παιδάκι μου. Εκπνέοντας, φροντίζω το το παιδάκι μου».

Η πρώτη λειτουργία της ενσυνειδητότητας είναι να έχουμε επίγνωση και να μην καταπολεμούμε τα συναισθήματα. Μπορούμε να σταματήσουμε ανά πάσα στιγμή και να αναγνωρίσουμε το μικρό παιδί μέσα μας. Όταν το αναγνωρίσουμε για πρώτη φορά, το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να το δούμε και να πούμε ένα γεια. Αυτό είναι όλο. Ίσως αυτό το παιδί να είναι λυπημένο. Αν το προσέξουμε αυτό, μπορούμε απλώς να εισπνεύσουμε και να πούμε στον εαυτό μας: «Εισπνέοντας, ξέρω ότι η θλίψη έχει εκδηλωθεί μέσα μου. Γεια σου, θλίψη μου. Εκπνέοντας, σε φροντίσω».

Μόλις αναγνωρίσουμε το εσωτερικό μας παιδί, η δεύτερη λειτουργία της ενσυνειδητότητας είναι να το αγκαλιάσουμε. Αυτή είναι μια πολύ ευχάριστη πρακτική. Αντί να καταπολεμούμε τα συναισθήματα, φροντίζουμε τον εαυτό μας. Η ενσυνειδητότητα φέρνει μαζί της έναν σύμμαχο – τη συγκέντρωση. Τα πρώτα λεπτά επίγνωσης και απαλής αγκαλιάς του εσωτερικού μας παιδιού θα φέρουν κάποια ανακούφιση. Τα δύσκολα συναισθήματα θα εξακολουθούν να είναι παρόντα, αλλά δεν θα υποφέρουμε τόσο πολύ.

Αφού αναγνωρίσουμε και αποδεχτούμε το εσωτερικό μας παιδί, η τρίτη λειτουργία της ενσυνειδητότητας είναι να ηρεμήσει και να απαλύνει τα δύσκολα συναισθήματά μας. Απλώς αγκαλιάζοντας απαλά αυτό το παιδί, ηρεμούμε τα δύσκολα συναισθήματα και μπορούμε να αρχίσουμε να νιώθουμε ήρεμοι. Όταν αποδεχόμαστε τις έντονες συναισθηματικές εκδηλώσεις μέσω της ενσυνειδητότητας και της συγκέντρωσης, μπορούμε να δούμε τις ρίζες αυτών των νοητικών σχηματισμών. Μαθαίνουμε από πού προέρχεται ο πόνος μας. Όταν βλέπουμε τις ρίζες των πραγμάτων, ο πόνος μειώνεται. Είναι ο τρόπος μεσω του οποίου, η ενσυνειδητότητα αναγνωρίζει, αγκαλιάζει και ανακουφίζει.

Η ενέργεια ενσυνειδητότητας περιέχει την ενέργεια συγκέντρωσης, καθώς και την ενέργεια της διορατικότητας. Η συγκέντρωση μας βοηθά να επικεντρωθούμε σε ένα πράγμα. Με τη συγκέντρωση, η ενέργεια του στοχασμού γίνεται πιο ισχυρή, καθιστώντας δυνατή τη διορατικότητα, η οποία μπορεί πάντα να μας απελευθερώσει. Αν έχουμε ενσυνειδητότητα και ξέρουμε πώς να τη διατηρήσουμε, τότε θα υπάρχει και η συγκέντρωση. Και αν ξέρουμε πώς να διατηρήσουμε τη συγκέντρωση, τότε η διορατικότητα θα ακολουθήσει. Η ενέργεια της ενσυνειδητότητας μας επιτρέπει να κοιτάξουμε βαθιά και να αποκτήσουμε την απαραίτητη κατανόηση για να γίνει δυνατή η μεταμόρφωση.

Το πληγωμένο μικρό μέσα σου σε χρειάζεται. Ο πόνος σου χρειάζεται αναγνώριση. Γύρνα σπίτι για να είσαι παρών σε όλα αυτά. Εξάσκησε το συνειδητό περπάτημα και την συνειδητή αναπνοή. Κάνε τα πάντα συνειδητά, ώστε να μπορείς να είσαι πραγματικά εκεί, ώστε να μπορείς να αγαπάς.

Μόνο όταν ικανοποιηθούν οι ανάγκες του τραυματισμένου παιδιού σας για προσοχή, αγάπη, τρυφερότητα, ευαισθησία, φροντίδα και αίσθημα ασφάλειας, είναι δυνατή η θεραπεία. Αυτή η διαδικασία δεν είναι στιγμιαία, αλλά θα σας απελευθερώσει σταδιακά τον συσσωρευμένο, απαρατήρητο και ανέκφραστο πόνο.

Θα πρέπει να μιλάτε στο παιδάκι σας αρκετές φορές την ημέρα. Αγκαλιάζοντας απαλά, να το καθησυχάζετε ότι δεν θα το απογοητεύσετε ποτέ ξανά ούτε θα το αφήσετε χωρίς την επίβλεψή σας. Το μικρό σας έχει μείνει μόνο του για τόσο καιρό. Γι’ αυτό πρέπει να ξεκινήσετε αυτή την πρακτική τώρα.

Αν μπορείτε να ακούτε προσεκτικά το παιδάκι σας κάθε μέρα για πέντε ή δέκα λεπτά, σίγουρα θα τον θεραπεύσετε. Όταν περπατάτε σε ένα πάρκο, σκαρφαλώνετε σε ένα όμορφο βουνό, προσκαλέστε το εσωτερικό σας παιδί να πάει μαζί σας. Όταν συλλογίζεστε το ηλιοβασίλεμα, καλέστε το να το θαυμάσει.

Με την εξάσκηση, μπορούμε να δούμε ότι το πληγωμένο μας παιδί, δεν είμαστε μόνο εμείς. Μπορεί να αντιπροσωπεύει πολλές γενιές. Η μητέρα μας μπορεί να έχει υποφέρει σε όλη της τη ζωή. Ίσως και ο πατέρας μας να υπέφερε. Ίσως οι γονείς μας δεν μπόρεσαν ποτέ να φροντίσουν το τραυματισμένο παιδάκι μέσα τους. Έτσι, όταν αγκαλιάζουμε το μικρό παιδί μέσα μας, αγκαλιάζουμε όλα τα πληγωμένα παιδιά των προηγούμενων γενεών.

Οι πρόγονοι μπορεί να μην ήξεραν πώς να φροντίζουν το μικρό παιδί που κρύβουν μέσα, γι’ αυτό μας το κληροδότησαν. Η πρακτική μας έχει να κάνει με το να τερματίσουμε αυτόν τον κύκλο. Αν μπορούμε να θεραπεύσουμε το τραυματισμένο παιδί μέσα μας, όχι μόνο απελευθερώνουμε τους εαυτούς μας, αλλά βοηθάμε και στην απελευθέρωση όσων μας πλήγωσαν ή μας κακομεταχειρίστηκαν. Ο κακοποιητής μπορεί επίσης να είναι θύμα κακοποίησης. Πολλοί άνθρωποι που έχουν εξασκηθεί στην εργασία με το εσωτερικό τους παιδί για μεγάλο χρονικό διάστημα έχουν βιώσει μείωση του πόνου και μεταμόρφωση. Οι σχέσεις τους με την οικογένεια και τους φίλους τους έχουν γίνει πολύ πιο εύκολες.

Υπάρχουν οδυνηρές εμπειρίες που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Η βαθιά αποδοχή των γονιών θα βοηθήσει να επουλωθούν οι πληγές που υπάρχουν στο δικό σας σώμα. Η ζωή των γονιών σας συνεχίζεται σε κάθε κύτταρο του σώματός σας. Η ευτυχία και η δυστυχία τους, τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία τους, γεμίζουν τη ζωή σας. Ίσως οι γονείς να μην ήταν σε θέση να φροντίσουν το παιδί που έκρυβαν μέσα τους και έχετε λάβει τη θλίψη και τον πόνο τους.

Δείτε την ευθραυστότητα και την ευαλωτότητα των παιδιών που κρύβονται μέσα στους γονείς σας σαν δικά σας. Δώστε τους όση προσοχή, κατανόηση, ευγνωμοσύνη και αγάπη χρειάζεται για να τα κάνετε ευτυχισμένα. Όταν αποδεχόμαστε το τραυματισμένο παιδί μέσα μας, αποδεχόμαστε εύκολα και τα τραυματισμένα παιδιά των γονιών μας και αυτή η πρακτική θεραπεύει όχι μόνο εμάς, αλλά και αμέτρητες γενιές προγόνων και απογόνων.

«Σε κάθε κύτταρο του σώματος, έχουμε τον πατέρα, τη μητέρα και τους προγόνους μας. Επομένως, μπορούμε να επικοινωνούμε, να μιλάμε μαζί τους εδώ και τώρα. Εγώ το κάνω συνεχώς. Μοιράζομαι την πρακτική που κάνω με τον πατέρα και νιώθω ότι είναι πάντα ζωντανός και κοντά μου. Και καθώς προχωράω στο μονοπάτι της πρακτικής, ο πατέρας μου κάνει το ίδιο. Και πολύ συχνά, τον προσκαλώ να περπατήσει μαζί μου, να αναπνεύσει μαζί μου. Έτσι βρίσκουμε αρμονία. Και αυτό που δεν μπόρεσε να κάνει στη ζωή του, προσπαθώ να κάνω εγώ γι’ αυτόν. Τώρα νιώθω πολύ περισσότερη ηρεμία, ευτυχία, χαρά και ελευθερία.

Η ευτυχία και η ταλαιπωρία του πατέρα εξακολουθούν να βρίσκονται μέσα μας. Η ταλαιπωρία μας κουβαλάει και την ταλαιπωρία του πατέρα μας. Επομένως, αν αποδεχτούμε τρυφερά και ακούσουμε την ταλαιπωρία μέσα μας, τότε αποδεχόμαστε, ακούμε το πόνο του πατέρα μας. Η επικοινωνία είναι πάντα δυνατή, επειδή ο πατέρας και ο γιος, ο πατέρας και η κόρη, είναι πάντα μαζί. Δεν μπορείς να είσαι εδώ χωρίς τον πατέρα σου. Ο πατέρας σου δεν μπορεί να είναι εδώ χωρίς εσένα. Είσαι προέκταση του πατέρα σου, εσύ είσαι ο πατέρας σου.» (Από μια συνεδρία ερωτήσεων και απαντήσεων στο Μοναστήρι Ντιρ Παρκ , 15 Οκτωβρίου 2013)

Το υλικό του άρθρου προέρχεται εν μέρει από το βιβλίο «Reconciliation: Healing the Child Within» (2010) του Thich Nhat Hanh, Parallax Press, Μπέρκλεϊ, Καλιφόρνια.