«Συχνά η κραυγή που ακούμε από τα βάθη της καρδιάς, προέρχεται από το πληγωμένο παιδί που κρύβουμε μέσα μας. Η θεραπεία του πόνου αυτού του εσωτερικού παιδιού είναι το κλειδί για τη μεταμόρφωση του θυμού, της θλίψης και του φόβου», έλεγε ο διάσημος δάσκαλος βουδιστής Τικ Νατ Χαν.

Μέσα στον καθένα ζει ένα μικρό παιδάκι που υποφέρει. Πολλοί από μας έχουν βιώσει τραυματικές εμπειρίες στην παιδική ηλικία. Για να προστατευτούμε από τον πόνο, ξεχνάμε αυτές τις επώδυνες καταστάσεις. Δεν μπορούμε να τις αντέξουμε και θάβουμε τα συναισθήματα και τις αναμνήσεις μας βαθιά στο υποσυνείδητο. Ίσως δεν έχουμε τολμήσει να συναντησουμε και να αντιμετωπίσουμε το πληγωμένο, μικρό παιδί μας, εδώ και δεκαετίες.

Αλλά το να αγνοούμε το παιδί δεν σημαίνει ότι δεν είναι εκεί. Είναι πάντα εκεί και προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή μας, λέγοντας: «Είμαι εδώ. Είμαι εδώ. Δεν μπορείς να με αγνοήσεις. Δεν θα μπορείς να ξεφύγεις από μένα».

Προσπαθούμε να τερματίσουμε τον πόνο σπρώχνοντας το παιδί σε πιο βαθύ, πιο κρυφό μας μέρος, μένοντας όσο το δυνατόν πιο μακριά. Αλλά το να φύγουμε μακριά, δεν τερματίζει τον πόνο μας. Απλώς τον παρατείνει.

Το πληγωμένο εσωτερικό παιδάκι είναι πραγματικό, αλλά δεν μπορούμε να το δούμε. Αυτή η αδυναμία να το δούμε είναι ένα είδος άγνοιας. Το μικρό μας είναι βαθιά πληγωμένο. και αναζητά απεγνωσμένα τη δική μας επιστροφή. Αντ’ αυτού, του γυρίζουμε την πλάτη.

Το τραυματισμένο παιδί κατοικεί σε κάθε κύτταρο του σώματος. Δεν υπάρχει ούτε ένα κύτταρο στο σώμα που να μην το περιέχει. Δεν χρειάζεται να ψάξουμε μακριά στο παρελθόν για να το βρούμε. Απλώς κοιτάξτε βαθιά μέσα και μπορείτε εύκολα να συνδεθείτε μαζί του. Ο πόνος του είναι μέσα μας, στην παρούσα στιγμή. Εκδηλώνεται μέσα από τις ασθένειες, εντάσεις στο σώμα, πόνους που προκύπτουν από το πουθενά, συναισθήματα άγχους, θλίψης, θυμού, εκνευρισμού και ούτω καθεξής.

« Ως παιδί, αντιμετωπίζεις δυσκολίες. Μερικές φορές προσπαθείς να πεις στους γονείς σου γι’ αυτές, αλλά εκείνοι δεν έχουν την υπομονή να σε ακούσουν και εσύ δεν έχεις τις λέξεις. Προσπαθείς όσο καλύτερα μπορείς, αλλά εκείνοι ενοχλούνται και αρχίζουν να φωνάζουν. Είναι σαν ένας κουβάς με παγωμένο νερό που χύνεται στην καρδιά σου. Την επόμενη φορά, δεν θα τολμήσεις καν να μοιραστείς τα συναισθήματά σου. Είσαι ένα εύθραυστο και ευάλωτο παιδάκι. Όταν το δεις αυτό, η συμπόνια θα ξυπνήσει μέσα σε σένα.»

Όταν συνειδητοποιούμε ότι έχουμε ξεχάσει το πληγωμένο μικρό μέσα μας, νιώθουμε απέραντη συμπόνια και αγάπη γι’ αυτό. Έτσι αρχίζουμε να παράγουμε την ενέργεια της ενσυνειδητότητας. Χρειάζεται να ανάψουμε το φως της προσοχής, ώστε να λάμψει και να εξαφανίσει το σκοτάδι.

Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να δημιουργήσουμε συνειδητά έναν εσωτερικό, πραγματικά στοργικό χώρο για να εκφράσει και να μας επικοινωνήσει τον πόνο του. Αφήστε το παίδι σας, να το κάνει με όποιον τρόπο επιθυμεί, τόσο φυσικά όσο κάνουν όλα τα παιδιά.

Συμπονετική ακρόαση και ενσυνειδητότητα.

Όταν μιλάμε για συμπονετική ακρόαση, συνήθως εννοούμε ότι ακούμε κάποιον άλλο. Αλλά πρέπει να ακούμε συνεχώς με συμπόνια και καλοσύνη το τραυματισμένο παιδάκι μέσα μας. Μερικές φορές, αυτό απαιτεί την πλήρη προσοχή.

Το μικρό παιδί μπορεί να αναδυθεί από τα βάθη της συνείδησης και να ζητήσει την προσοχή μας οποιαδήποτε στιγμή. Αν παρατηρήστε καλά το τι συμβαίνει μέσα σας, θα μπορείτε να ακούσετε τη φωνή του που φωνάζει για βοήθεια. Εκείνη τη στιγμή, αντί να εστιάσετε σε ότι βρίσκεται έξω, γυρίστε μέσα και αγκαλιάστε απαλά αυτό το πληγωμένο παιδάκι.

Μπορείτε να του μιλήσετε απευθείας στη γλώσσα της αγάπης, λέγοντας: «Στο παρελθόν, σε άφηνα μόνο. ​​Έφευγα μακριά σου. Τώρα λυπάμαι πολύ. Θέλω να σε πάρω αγκαλιά». Μπορείτε να πείτε: «Αγάπη μου, είμαι εδώ για σένα. Θα σε φροντίσω. Ξέρω ότι πονάς. Ήμουν τόσο απασχολημένη. Σε παραμέλησα και τώρα βρήκα έναν τρόπο να επιστρέψω σε εσένα».

Αν χρειαστεί, μπορείτε να κλάψετε με το παιδί σας. Μπορείτε να καθίσετε και να αναπνεύσετε μαζί του. «Εισπνέοντας, επιστρέφω στο πληγωμένο παιδάκι μου. Εκπνέοντας, φροντίζω το μωρό μου».

Η πρώτη λειτουργία της ενσυνειδητότητας είναι να έχουμε επίγνωση και να μην καταπολεμούμε τα συναισθήματα. Μπορούμε να σταματήσουμε ανά πάσα στιγμή και να αναγνωρίσουμε το πληγωμένο μικρό μέσα μας. Όταν το κάνουμε για πρώτη φορά, το μόνο που χρειάζεται είναι να το δούμε και να πούμε ένα γεια. Αυτό είναι όλο. Ίσως είναι πολύ λυπημένο. Αν το προσέξουμε αυτό, μπορούμε απλώς να εισπνεύσουμε και να πούμε στον εαυτό μας: «Εισπνέοντας, ξέρω ότι η θλίψη έχει εκδηλωθεί μέσα μου. Γεια σου, θλίψη μου. Εκπνέοντας, σε φροντίσω».

Μόλις αναγνωρίσουμε το εσωτερικό μας παιδί, η δεύτερη λειτουργία της ενσυνειδητότητας είναι να το αγκαλιάσουμε. Είναι μια πολύ ευχάριστη πρακτική. Έτσι αντί να καταπολεμούμε τα συναισθήματα, φροντίζουμε τον εαυτό μας.

Η ενσυνειδητότητα φέρνει μαζί της έναν σύμμαχο – τη συγκέντρωση. Τα πρώτα λεπτά της επίγνωσης και της απαλής αγκαλιάς του εσωτερικού μας παιδιού θα φέρουν ανακούφιση. Αν και τα δύσκολα συναισθήματα θα εξακολουθούν να είναι παρόντα,  δεν θα υποφέρουμε τόσο πολύ.

Αφού αναγνωρίσουμε και αποδεχτούμε το εσωτερικό μας παιδάκι, η τρίτη λειτουργία της ενσυνειδητότητας είναι να ηρεμήσει και να απαλύνει τα δύσκολα συναισθήματά μας.

Απλώς αγκαλιάζοντας απαλά το πληγωμένο μας μωρό, ηρεμούμε τα δύσκολα συναισθήματα και μπορούμε να αρχίσουμε να νιώθουμε ήρεμοι. Όταν αποδεχόμαστε τις έντονες συναισθηματικές εκδηλώσεις μέσω της ενσυνειδητότητας και της συγκέντρωσης, μπορούμε να δούμε τις ρίζες αυτών των νοητικών μοτίβων. Μαθαίνουμε από πού προέρχεται ο πόνος μας. Όταν βλέπουμε τις ρίζες του προβλήματος, ο πόνος που αισθανόμαστε, μειώνεται. Είναι ο τρόπος μεσω του οποίου, η ενσυνειδητότητα αναγνωρίζει, αγκαλιάζει και μας ανακουφίζει.

Η ενέργεια ενσυνειδητότητας περιέχει την ενέργεια συγκέντρωσης, καθώς και την ενέργεια της διορατικότητας. Η συγκέντρωση μας βοηθά να στιάσουμε σε κάτι. Με τη συγκέντρωση, η ενέργεια του στοχασμού γίνεται πιο ισχυρή, καθιστώντας δυνατή τη διορατικότητα, η οποία μπορεί πάντα να μας απελευθερώσει.

Αν έχουμε ενσυνειδητότητα και ξέρουμε πώς να τη διατηρήσουμε, τότε θα υπάρχει και η συγκέντρωση. Και αν ξέρουμε πώς να διατηρήσουμε τη συγκέντρωση, τότε η διορατικότητα θα ακολουθήσει. Η ενέργεια της ενσυνειδητότητας μας επιτρέπει να κοιτάξουμε βαθιά και να αποκτήσουμε την απαραίτητη κατανόηση για να γίνει δυνατή η μεταμόρφωση.

Το πληγωμένο μικρό μέσα σου σε χρειάζεται. Ο πόνος σου χρειάζεται αναγνώριση. Γύρνα σπίτι, κοίταξε μέσα σου για να είσαι παρών. Εξάσκησε το συνειδητό περπάτημα, τη συνειδητή αναπνοή. Κάνε τα πάντα ενσυνείδητα, ώστε να μπορείς να είσαι πραγματικά εκεί, ώστε να μπορείς να αγαπάς.

Μόνο όταν ικανοποιηθούν οι ανάγκες του τραυματισμένου παιδιού για προσοχή, αγάπη, τρυφερότητα, ευαισθησία, φροντίδα και αίσθημα ασφάλειας, είναι δυνατή η θεραπεία.

Αυτή η διαδικασία δεν είναι στιγμιαία, αλλά θα απελευθερώσει σταδιακά τον συσσωρευμένο, απαρατήρητο και ανέκφραστο πόνο.

Καλό να μιλάτε στο παιδάκι σας αρκετές φορές την ημέρα. Αγκαλιάζοντας το απαλά, να το καθησυχάζετε ότι το αγαπάτε και δεν θα το απογοητεύσετε ποτέ ξανά ούτε θα το αφήσετε χωρίς την επίβλεψή σας. Το μικρό σας έχει μείνει μόνο του για τόσο καιρό. Γι’ αυτό πρέπει να ξεκινήσετε αυτή την πρακτική τώρα.

Αν μπορείτε να ακούτε προσεκτικά το παιδάκι σας κάθε μέρα για πέντε ή δέκα λεπτά, σίγουρα θα τον θεραπεύσετε. Όταν περπατάτε σε ένα πάρκο, σκαρφαλώνετε σε ένα όμορφο βουνό, προσκαλέστε το εσωτερικό σας παιδί να πάει μαζί σας. Όταν συλλογίζεστε το ηλιοβασίλεμα, καλέστε το να το θαυμάσει.

Με την εξάσκηση, μπορούμε να δούμε ότι το πληγωμένο μας παιδί, δεν είμαστε μόνο εμείς.

Μπορεί να αντιπροσωπεύει πολλές γενιές. Η μητέρα μας μπορεί να έχει υποφέρει σε όλη της τη ζωή. Ίσως και ο πατέρας μας να υπέφερε. Ίσως οι γονείς μας δεν μπόρεσαν ποτέ να φροντίσουν το τραυματισμένο παιδάκι μέσα τους. Έτσι, όταν αγκαλιάζουμε το πληγωμένο μωρό μέσα μας, αγκαλιάζουμε όλα τα πληγωμένα παιδιά των προηγούμενων γενεών.

Οι πρόγονοί μας μπορεί να μην ήξεραν πώς να φροντίζουν το μικρό παιδί που κρύβουν μέσα και γι’ αυτό μας το κληροδότησαν. Η πρακτική έχει να κάνει με το να τερματίσουμε αυτόν τον κύκλο. Αν θεραπεύσουμε το τραυματισμένο παιδί μέσα μας, όχι μόνο απελευθερώνουμε τους εαυτούς μας, αλλά βοηθάμε στην απελευθέρωση όλων όσων μας πλήγωσαν ή μας κακομεταχειρίστηκαν.

Ο κακοποιητής μπορεί επίσης να είναι θύμα κακοποίησης. Πολλοί άνθρωποι που έχουν εξασκηθεί στην εργασία με το εσωτερικό τους παιδί για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουν βιώσει μείωση του πόνου και μεταμόρφωση. Οι σχέσεις τους με την οικογένεια και τους φίλους τους έχουν γίνει πολύ πιο εύκολες και χαρούμενες.

Υπάρχουν οδυνηρές εμπειρίες που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Η βαθιά αποδοχή των γονιών θα βοηθήσει να επουλωθούν οι πληγές που υπάρχουν στο δικό σας σώμα.

Η ζωή των γονιών σας συνεχίζεται σε κάθε κύτταρο του σώματος. Η ευτυχία και η δυστυχία τους, τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία τους, γεμίζουν τη ζωή σας. Αν οι γονείς δεν ήταν σε θέση να φροντίσουν το εσωτερικό τους παιδί, έχετε λάβει τη θλίψη και τον πόνο του.

Δείτε την ευθραυστότητα και την ευαλωτότητα των παιδιών που κρύβονται μέσα στους γονείς σας, σαν δικά σας. Δώστε τους όση προσοχή, κατανόηση, ευγνωμοσύνη και αγάπη χρειάζεται για να τα κάνετε ευτυχισμένα. Όταν αποδεχόμαστε το τραυματισμένο παιδάκι μέσα μας, αποδεχόμαστε εύκολα και τα πληρωμένα παιδιά των γονιών. Και αυτή η πρακτική θεραπεύει όχι μόνο εμάς, αλλά και τις αμέτρητες γενιές προγόνων και απογόνων.

«Σε κάθε κύτταρο του σώματος, έχουμε τον πατέρα, τη μητέρα και τους προγόνους μας. Επομένως, μπορούμε να επικοινωνούμε, να μιλάμε μαζί τους εδώ και τώρα. Εγώ το κάνω συνεχώς. Μοιράζομαι την πρακτική που κάνω με τον πατέρα και νιώθω ότι είναι πάντα ζωντανός και βρίσκεται κοντά μου. Και καθώς προχωράω στο μονοπάτι της πρακτικής, ο πατέρας μου κάνει το ίδιο.

Πολύ συχνά τον προσκαλώ να περπατήσει μαζί μου, να αναπνεύσει μαζί μου. Έτσι βρίσκουμε αρμονία. Και αυτό που δεν μπόρεσε να κάνει στη ζωή του, προσπαθώ να κάνω εγώ γι’ αυτόν. Τώρα νιώθω πολύ περισσότερη ηρεμία, ευτυχία, χαρά και ελευθερία.

Η ευτυχία και η ταλαιπωρία του πατέρα εξακολουθούν να βρίσκονται μέσα μας. Η δική μας ταλαιπωρία, κουβαλάει και την ταλαιπωρία του πατέρα μας. Επομένως, αν αποδεχτούμε τρυφερά και ακούσουμε την ταλαιπωρία μέσα μας, τότε αποδεχόμαστε και ακούμε τον πόνο του πατέρα μας. Η επικοινωνία είναι πάντα δυνατή, επειδή ο πατέρας και ο γιος, ο πατέρας και η κόρη, είναι πάντα μαζί. Δεν μπορείς να είσαι εδώ χωρίς τον πατέρα σου. Ο πατέρας σου δεν μπορεί να είναι εδώ χωρίς εσένα. Είσαι προέκταση του πατέρα σου, εσύ είσαι ο πατέρας σου.» (Από μια συνεδρία ερωτήσεων και απαντήσεων στο Μοναστήρι Ντιρ Παρκ , 15 Οκτωβρίου 2013)

Το υλικό του άρθρου προέρχεται εν μέρει από το βιβλίο «Reconciliation: Healing the Child Within» (2010) του Thich Nhat Hanh, Parallax Press, Μπέρκλεϊ, Καλιφόρνια.