Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει το ήπαρ ποικίλουν. Οι τεχνητές χημικές ουσίες όπως οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, χυμικές ουσίίες στο πόσιμο νερό, φυτοφάρμακα, συντηρητικά τροφίμων, ορμόνες εκτρεφόμενων ζώων, τοξίνες από πλαστικά, διάφορα φάρμακα, καπνός του τσιγάρου κτλ, έχουν άμεση επίδραση στη λειτουργία του.
Ότι τρώμε και αναπνέουμε πρέπει να αφομοιωθεί και να αποτοξινωθεί. Το ήπαρ εργάζεται ασταμάτητα, χρησιμοποιεί διάφορους τρόπους για να αντιμετωπίσει τις τοξίνες. Τις διασπά σε ασφαλέστερες ουσίες, αποβάλει μέσω της χολής, αναδομεί σε μια ασφαλέστερη μορφή.
Αν τα μόρια των τοξινών είναι δύσκολο να απενεργοποιηθούν, η τελευταία λύση είναι η αποθήκευσή τους στο λιπώδη ιστό του ίδιου ήπατος. Αυτό το γεγονός μπορεί να απορυθμίσει τις σημαντικές λειτουργίες του.
Σε συνεργασία με άλλα όργανα το ήπαρ εκτελεί γύρω στις 500 ξεχωριστές λειτουργίες.
Οι κύριες από αυτές είναι:
Η κύρια λειτουργία του είναι να διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος και να σχηματίζει το απαιτούμενο επίπεδο πυρετικού συνδρόμου σε όλες τις ασθένειες.
Είναι ο ενεργειακός αντιδραστήρας του σώματος. Τα ηπατικά κύτταρα περιέχουν τα μιτοχόνδρια που είναι μικρά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας. Σε ένα ηπατοκύτταρο υπάρχουν 1560 μιτοχόνδρια και ο αριθμός των ηπατοκυττάρων είναι άγνωστος καθώς έχουν την ικανότητα αναγέννησης . Αν και τα μιτοχόνδρια υπάρχουν σε όλα τα κύτταρα του σώματος, παράγουν ενέργεια σε τοπική κλίμακα. Η ενεργειακή δύναμη των μιτοχονδρίων του ήπατος υποστηρίζει σχεδόν όλους τους ιστούς του σώματος. Μόνο τα μιτοχόνδρια εγκέφαλου έχουν παρόμοια ενεργειακή δύναμη.
Η σύνθεση γλυκόζης συμβαίνει κυρίως στο ήπαρ. Η γλυκόζη, μαζί με τα λιπαρά οξέα και τα κετονοσώματα, χρησιμοποιούνται από τα ηπατοκύτταρα ως πηγές ενέργειας και μεταβολισμού.
Η αναπνοή είναι μια άλλη λειτουργία του ήπατος. Σε γενικές γραμμές, δεν αναπνέουμε με τους πνεύμονές μας, αλλά με τα μιτοχόνδρια όπου το οξυγόνο συναντά το υδρογόνο.
Στο ήπαρ πραγματοποιείται η αποθήκευση και ο καθαρισμός του αίματος.
Περίπου το ένα τρίτο της λέμφου που χρειάζεται το σώμα παράγεται και φιλτράρεται στο ήπαρ πριν επιστρέψει στα αιμοφόρα αγγεία. Καθώς μια σημαντική λειτουργία του λεμφικού συστήματος είναι να εμποδίζει τις λοιμώξεις, οι ασθένειες του ήπατος έχουν ως αποτέλεσμα την αδυναμία του λεμφικού να ανταπεξέλθει σε αυτήν την εργασία.
Το ήπαρ διασφαλίζει την κατάλληλη ισορροπία των αμινοξέων.
Εκκρίνει τη χολή που παίζει σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση και την πέψη του λίπους.
Αποθηκεύει πλήθος ουσιών, συμπεριλαμβανομένης: βιταμίνης Α (προμήθεια 1-2 ετών), βιταμίνης D (παροχή 1-4 μηνών), βιταμίνης Β 12 (προμήθεια 3-5 ετών), βιταμίνης Κ, σίδηρού και χαλκού.
Ρυθμίζει την ισορροπία των σεξουαλικών, των θυρεοειδικών, των οιστρογόνων, της κορτιζόνης και άλλων φλοιοεπινεφριδικών ορμονών.
Είναι υπεύθυνο για την εξισορρόπηση και την εξουδετέρωση της αδρεναλίνης. Αν δεν μπορεί να συμβαδίσει με τα αυξημένα επίπεδα των στρεσογόνων ορμονών, είναι αναγκασμένο να τα αποθηκεύει, μέχρι και ένα έτος.
Η περίσσεια της αποθηκευμένης αδρεναλίνης μπορεί να προκαλέσει αυξημένα επίπεδα ορμόνης στο αίμα με αποτέλεσμα ένα συνεχόμενο στρες, πεσμένα επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων και αντισωμάτων, εξασθένηση του ανοσοποιητικού και μειωμένη ικανότητα του σώματος να καταπολεμά τις λοιμώξεις.
Η πολυπλοκότητα της ηπατικής παθολογίας αφορά το γεγονός ότι παρά τις μορφολογικές αλλαγές, τα περισσότερα άτομα δεν έχουν συγκεκριμένα κλινικά συμπτώματα και για αρκετό καιρό δεν υποψιάζονται ότι κάτι δεν πάει καλά. Ξεκινούν να ανησυχούν όταν συντελεστεί σοβαρή ζημιά όχι μόνο στο ίδιο το ήπαρ αλλά και σε άλλα όργανα και συστήματα, όπως: καρδιοαγγειακό, λεμφικό, γαστρεντερικό, ορμονικό, νευρικό και μυοσκελετικό.
Οι πρώτες ενδείξεις που μπορεί να σχετίζονται με επιβαρυμένη λειτουργία του ήπατος είναι:
Αδιαθεσία, ανυπομονησία, ερεθιστικότητα, υπερβολικές ανεξέλεγκτες εκρήξεις θυμού, είναι οι ψυχικές εκδηλώσεις για τις οποίες μπορεί να ευθύνεται η περίσσεια της αδρεναλίνης στο ήπαρ.
Κόπωση, σύγχυση, αποπροσανατολισμός, υπνηλία, κατάθλιψη, διαταραχές των γνωστικών λειτουργιών (μνήμη, προσοχή). Το ήπαρ ρυθμίζει την ισορροπία θυρεοειδικών ορμονών και άλλων ορμονών, έτσι η υπολειτουργία του μπορεί να επηρεάζει την κατάσταση του θυρεοειδούς και όχι μόνο.
Μειωμένη λίμπιντο και προβλήματα στύσης, πολλές φορές δημιουργούνται λόγω μειωμένης σύνθεσης τεστοστερόνης στο ήπαρ, μη επαρκής κυκλοφορίας του αίματος και ελλιπής οξυγόνωσης των ιστών.
Το ήπαρ ευθύνεται για σωστό μεταβολισμό των οιστρογόνων, η περίσσεια αυτών ορμονών μπορεί να επηρεάσει τα αιμοφόρα αγγεία με αποτέλεσμα εμφάνισης στο δέρμα των αγγειακών “πλεγμάτων”, μικρών κόκκινων και καφέ κουκκίδων διαφορετικών μεγεθών.
Κιρσοί και κάψιμο στα πόδια, λόγω κακής κυκλοφορίας του αίματος, διαδικασία στην οποία το ήπαρ παιζεί σημαντικό ρόλο.
Φαγούρα, δερματικά εξανθήματα, πληγές που επουλώνονται δύσκολα, “σκασμένες” φτέρνες, κνησμός στις πατούσες, μπορεί να σχετίζονται με ηπατική υπολειτουργία. Πρόκειται για ανεπάρκεια βιταμίνης Β3 ή ανεπάρκεια ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Μία από τις λειτουργίες του ήπατος είναι να παράγει χολή, ώστε να γίνεται η απορρόφηση των λιπαρών οξέων και λιποδιαλυτών βιταμινών στο έντερο. Όταν το Ήπαρ είναι επιβαρυμένο, οι βιταμίνες Α, D, K, Ε που είναι λιποδιαλυτές βιταμίνες και απαραίτητες για την δημιουργία των Β βιταμινών, δεν θα μπορούν να απορροφηθούν, έτσι θα δημιουργηθεί η έλλειψη τους. Η ανεπάρκεια των Β βιταμινών σχετίζεται με δερματικές παθήσεις.
Κακοσμία του σώματος που προκύπτει όταν το ήπαρ δεν είναι σε θέση να αφαιρέσει τις τοξίνες που εξέρχονται από το δέρμα.
Πόνος κεντρικά στην κοιλιά ή αισθητός ψηλά και δεξιά στην κοιλιακή χώρα, συχνά “ακτινοβολεί” στην πλάτη ή στον δεξί ώμο.
Ναυτία, εμετός, φούσκωμα – μπορεί να είναι συμπτώματα μη καλής ηπατικής λειτουργίας. Το φούσκωμα της κοιλιάς συνδέεται με συσσώρευση υγρού στο εσωτερικό της, είναι ένα φαινόμενο που ονομάζεται ασκίτης και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές.
Μπορεί να εμφανιστεί πρήξιμο στα πόδια λόγω της μειωμένης παραγωγής αλμπουμίνης από το ήπαρ και κακής διανομής σωματικών υγρών μεταξύ των ιστών του σώματος.
Μύκητες νυχιών. Ο λόγος είναι η ανισορροπία της μικροχλωρίδας εντέρου για την οποία πολλές φορές ευθύνεται η ηπατική υπολειτουργία
Μελανιές. Η επιβράδυνση ή η διακοπή παραγωγής από το συκώτι, πρωτεϊνών απαραίτητων για την πήξη του αίματος, έχει ως αποτέλεσμα οι μελανιές να εμφανίζονται πολύ εύκολα.
Σκουρόχρωμα και αφρώδη ούρα, αποχρωματισμένα κόπρανα πολλές φορές είναι οι ενδείξεις ηπατικής βλάβης.
Το δέρμα και το λευκό τμήμα των ματιών μπορεί να κιτρινίσουν όταν το συκώτι δεν λειτουργεί σωστά, κάτι που οφείλεται στη συσσώρευση χολερυθρίνης στο αίμα.
Αν παρουσιάζετε μερικά από τα αναφερόμενα συμπτώματα καλό να επισκεφτείτε ένα ενδοκρινολόγο και να κάνετε αντίστοιχες εξετάσεις.
Οι καλύτερες τροφές που μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία του ήπατος:
1. Η φλαβονοειδές Εριοκιτρίνη που βρίσκεται στα λεμόνια, θα σας βοηθήσει να απαλλαγείτε από το λίπος του ήπατος, θα μειώσει επίπεδα LDL (κακής χοληστερόλης) και των τριγλυκεριδίων. Η καθημερινή κατανάλωση νερού με λεμόνι είναι πολύ ωφέλιμη για όσους δεν υποφέρουν από υψηλή οξύτητα του στομάχου.
2. Σταυρανθή και πράσινα φυλλώδη λαχανικά: λάχανο, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, σπανάκι, ρόκα, μαρούλι, μουστάρδα κτλ, περιέχουν μεγάλες ποσότητες νυτρικών αλάτων και φυσικής θρεπτικής ουσίας – σουλφοραφάνης, η οποία βοηθά στην αποτοξίνωση του ήπατος. Είναι πλούσιες σε Γλουταθειόνη που ενεργοποιεί τα καθαριστικά ένζυμα απαραίτητα για την αποβολή και εξουδετέρωση βαρέων μετάλλων και χημικών ουσιών από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε και στα νιτρικά άλατα που ενισχύουν την αποτελεσματικότητα των μιτοχονδρίων καθώς συμβάλλουν στην παραγωγή του μονοξειδίου του αζώτου.
3. Σκόρδο περιέχει το θείο που ενισχύει την απομάκρυνση των τοξινών και δρα ως φυσικό αντιβιοτικό. Το σκόρδο είναι εξαιρετικό για την αφαίρεση του λίπους από το συκώτι. Περιέχει επίσης πολλή βιταμίνη Β1, απαραίτητη για την παραγωγή υδροχλωρικού οξέος από το στομάχι που ενεργοποιεί έκρηξη της χολής.
4. Κουρκουμάς. Το ενεργό συστατικό του κουρκουμά, η κουρκουμίνη, έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση. Ο κουρκουμάς βοηθά στην απομάκρυνση των βαρέων μετάλλων από το σώμα: μόλυβδο, υδράργυρο, αρσενικό καθώς και στην απομάκρυνση του λίπους από το συκώτι και στην αποκατάσταση της κανονικής λειτουργίας του. Έχει αντικαρκινικές ιδιότητες.
5. Παντζάρια βοηθούν στην ισορροπία των ηπατικών ενζύμων. Τα φυτοθρεπτικά συστατικά και οι χρωστικές ουσίες στα παντζάρια προάγουν την απελευθέρωση χολικών αλάτων, τα οποία βοηθούν στην απομάκρυνση του λίπους από το συκώτι.
6. Μανιτάρια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε Γλουταθειόνη. Είναι η κύρια αντιοξειδωτική και ηπατοπροστατευτική τροφή.
