H σχέση των ανθρώπων με τις μέλισσες ανάγεται στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Σύμφωνα με παλαιοντολογικά δεδομένα, οι μέλισσες εμφανίστηκαν στη Γη πριν περίπου 30 εκατομμύρια χρόνια – τα απολιθωμένα υπολείμματά τους βρέθηκαν στα στρώματα της Τριτογενούς περιόδου. Ο άνθρωπος, υπάρχει μόνο 2 εκατομμύρια χρόνια, ο Homo sapiens ακόμη λιγότερο – μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Επιβίωση και ανάπτυξή του Homo sapiens σε μεγάλο βαθμό σχετίστηκε με τη χρήση των μελισσών.
Το γεγονός ότι στην αρχαιότητα οι πρόγονοί μας συνέλεγαν μέλι επιβεβαιώνεται από αρχαίες βραχογραφίες. Στην Ισπανία , στο τοίχο του Spider Cave υπάρχει απεικόνιση έναν άνδρα να βγάζει κηρήθρα από μια φωλιά μέλισσας που χρονολογείται περίπου 7000 χρόνια π.Χ.
Τα αρχαιολογικά στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι πριν από 6.000 χρόνια στην Αίγυπτο οι αρχαίοι άνθρωποι μεταπήδησαν από τη συλλογή μελιού στη μελισσοκομία.
Σε κάθε πολιτισμό υπάρχουν καλά τεκμηριωμένα στοιχεία για τα θρεπτικά και ιατρικά οφέλη των προϊόντων μελισσών, από το μέλι μέχρι τον βασιλικό πολτό, τη πρόπολη, το δηλητήριο μελισσών και τη γύρη μελισσών.
Από την αρχαιότητα, ένας τεράστιος αριθμός μύθων και θρύλων έχουν συνδεθεί με τις μέλισσες. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι θεωρούσαν τις μέλισσες υπηρέτες των θεών που μεταδίδουν μηνύματα και έχουν θεραπευτικές δυνάμεις. Πίστευαν ότι ο θεός του Ήλιου, ο Ρα, δημιούργησε αυτά τα εντυπωσιακά έντομα από τα δάκρυά του. Στην ινδουιστική μυθολογία, οι μέλισσες είναι οι θεϊκοί αγγελιοφόροι που βοηθούν τον άνθρωπο να διατηρεί τη φύση σε αρμονία και ο Θεός – δημιουργός Μπράχμα παρομοιάζεται με μια μέλισσα που βουίζει βεδικά ιερά κείμενα.