Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, το Θερινό Ηλιοστάσιο είναι σημείο μεγαλύτερης εκδήλωσης του στοιχείου Φωτιά και της ενέργειας Γιάνγκ, το ξεκίνημα της μετάβασης από το Γιάνγκ στο Γιν.
Αν και οι έννοιες Γιν και Γιάνγκ στην κινεζική θεραπευτική χρησιμοποιούνται ως οδηγός για αξιολόγηση κατάστασης του οργανισμού, του κλίματος, της τροφής ή του τρόπου μαγειρέματος, στην πραγματικότητα δεν διαχωρίζονται. Αλληλοδιεισδύουν και αλληλεπιδρούν. Το ένα δεν υπάρχει χωρίς το άλλο, το ένα ρέει μέσα στο άλλο, όπως η μέρα γίνεται η νύχτα, ο ήλιος αντικαθίσταται από το φεγγάρι και μετά τη ζέστη έρχεται η δροσιά. Η ενότητα των αντιθέτων υπάρχει στη διασύνδεση και ο κανόνας της καλής υγείας είναι στην ισορροπία, στην αρμονική συνύπαρξη των αντίθετων ενεργειών. Οποιαδήποτε απόκλιση προς την έλλειψη ή προς την υπερβολή, φέρει κίνδυνο σε όλο το σύστημα.
Εάν μάθουμε να προσδιορίζουμε και να διορθώνουμε τις ανισορροπίες που προκαλούνται είτε απο κλιματικές συνθήκες είτε απο τον τρόπο ζωής, θα μπορέσουμε να αποτρέψουμε ανάπτυξη ασθενειών και να εξασφαλίσουμε μια υγιή ζωή. “Καλύτερα να προλαμβάνουμε, παρά να θεραπεύουμε”, έλεγε ο Ιπποκράτης, o πατέρας της σύγχρονης δυτικής ιατρικής για τη σημασία πρόληψης υγείας.
Το καλοκαίρι, η ενέργεια Γιάνγκ είναι μέγιστη και η ενέργεια Γιν είναι ελάχιστη. Την ενέργεια Γιάνγκ μπορούμε να παρομοιάζουμε με την λειτουργία του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που τονώνει, μας κρατάει σε εγρήγορση, γεμίζει με δύναμη και ενεργητικότητα. Όμως η συνεχόμενη υπερβολική ψυχοσωματική διέγερση οδηγεί σε στρες, φλεγμονές, κόπωση και υπολειτουργία διάφορων οργάνων και συστημάτων.
Η ενέργεια Γιν, μοιάζει με το παρασυμπαθητικό τμήμα του νευρικού συστήματος. Ευθύνεται για την ίαση, την ηρεμία και την χαλάρωση, την πέψη και τον ύπνο. Αλλά, ο πολύς ύπνος και η έλλειψη κίνησης, οδηγούν σε λεμφική στασιμότητα, κακή πέψη και αργή κυκλοφορία του αίματος, στη συσσώρευση τοξινών, βλέννας, υγρασίας, κτλ. Το συμπαθητικό μέρος και το παρασυμπαθητικό μέρος του νευρικού συστήματος πρέπει να συνεργάζονται αρμονικά για μην επιβαρύνεται η συνολική κατάσταση του οργανισμού μας.
Το καλοκαίρι είναι η καλύτερη περίοδος για να είμαστε ανοιχτοί, δημιουργικοί και δραστήριοι. Μπορούμε να ενισχύσουμε την υγεία απολαμβάνοντας την αθονία των γεύσιων, τρώγοντας φρούτα και λαχανικά της εποχής. Η ωμωφαγία, είναι ευνοϊκή, καθώς το αυξημένο Γιανγκ υποστηρίζει την πεπτική φωτιά και οι φρεσκες τροφές χωνεύονται και αφομοιώνονται πιο εύκολα σε σχέση με το χειμώνα. Καλό να μην υπερφορτώνουμε το Στομάχι και το Σπλήνα με επεξεργασμένες βαριές τροφές γιατί δημιουργούν περισσότερη ζέστη στο σώμα.
Είναι η πιο κατάλληλη στιγμή για να συσσωρεύσουμε το Γιάνγκ που χάσαμε το χειμώνα και να γεμίσουμε τις μπαταρείες μας με το φως του ήλιου. Ευνοικό να έχουμε περισσότερη επαφή με την φύση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως, ότι η ζέστη και η ενέργεια Γιάνγκ είναι ακόμα αρκετά δυνατή και χρειάζεται να προσέχουμε, να μην εκθέτουμε τον εαυτό κάτω από τις άμεσες ακτίνες του ήλιου και να αποφεύγουμε αφυδάτωση. Προκειμένου να μην ιδρώνουμε, καλό να μειώσουμε την έντονη σωματική δραστηριότητα τις ζεστές ώρες. Η κυτταρική υπερθέρμανση σε συνδιασμό με υγρασία και υπερβολική εφίδρωση μπορεί να αυξήσει τη Φωτιά στο σώμα που θα βλάψει την ενεργεια Γιν, θα εξαντλήσει τα ενεργειακά αποθέματα, θα οδηγήσει σε οργανικά και ψυχικά προβλήματα το χειμώνα. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται το καλοκαίρι και σχετίζονται με έλλειψη ενέργειας Γιν στα Νεφρά είναι: δυσανεξία στη ζέστη, κακός ύπνος, ευερεθιστότητα, υπερβολικό άγχος, νευρικότητα, πόνος στη μέση και τα γόνατα.
Το στοιχείο Φωτιά εκφράζεται στη λειτουργία της Καρδιάς, του Περικάρδιου, του Τριπλού Θερμαστή ( ή ενδοκρινικού συστήματος ) και του Λεπτού Εντέρου. Στην Φωτιά αντιστοιχούν επίσης το αίμα και τα αγγεία, ο ιδρώτας, η γλώσσα και η φωνή μας. Όταν νευριάζετε και φωνάζετε δυνατά, μπορεί να βλάψετε την Καρδιά και όλα τα όργανα και συστήματα που αντιστοιχούν στο στοιχείο Φωτιά. Καθώς η Φωτιά δυναμώνει, ενδέχεται να εμφανιστούν οι φλεγμονώδεις διεργασίες που σχετίζονται με περίσσεια Φωτιάς ή ενέργειας Γιανγκ στο σώμα, όπως : επίμονη μακροχρόνια αϋπνία, αδυναμία χαλάρωσης, πονοκέφαλος, μυϊκές κράμπες, μούδιασμα των άκρων, ενδοκρινικά, πεπτικά, καρδιαγγειακά και δερματικά προβλήματα, αυξάνεται ο κίνδυνος για εμφράγματα και εγκεφαλικά. Είναι απαραίτητο η Καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία να φυλάσσονται και να μην υπερφορτώνονται. Ενώ τα Νεφρά να υποστηρίζονται και να ενισχύονται, καθώς είναι υπεύθυνα για την απομάκρυνση της περίσσειας θερμότητας του σώματος, ελέγχουν και δροσίζουν την Καρδιά.
Πως να διατηρήσουμε ΓΙΝ και ΓΙΑΝΓΚ σε ισορροπία:
-
Να θυμόμαστε, όπως το Χειμώνα για να μην αρρωστήσουμε χρειάζεται να αποφεύγουμε το κρύο και την υγρασία, το Καλοκαίρι χρειάζεται να αποφευγουμε τη ζέστη και την αφυδάτωση.
-
Να πίνoυμε άφθονο καθαρό νερό ή άλλα υγρά χωρίς πρόσθετη ζάχαρη. Τα δροσερά ροφήματα με πράσινο τσάι, πικραλίδα, τσουκνίδα, μέντα είναι ευνοϊκά.
-
Να μειώσουμε το αλκοόλ και την καφεΐνη καθώς προκαλούν μεγαλύτερη απώλεια υγρών.
-
Στην διατροφή να δίνουμε έμφαση στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά γιατί έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό.
-
Να καταναλώνουμε περισσότερες τροφές με πικρή γεύση ( τα σταυρανθή λαχανικά, τα ραπανάκια, ο μαϊντανός, η ρόκα, η πικραλίδα, το αβοκάντο, τα σπαράγγια κτλ) για να υποστηρίξουμε την Καρδιά.
-
Να προσθέτουμε ελαφρά αλμυρά τρόφιμα στο φαγητό για να ενισχύουμε την ενέργεια Γιν των Νεφρών.
-
Τα παγωνένα ποτά σε ζεστό καιρό μπορεί να βλάψουν το Στομάχι.
-
Τα υπερβολικά ζεστά, τηγανητά φαγητά καλό να αποφεύγονται καθώς δημιουργούν ακόμα περισσότερη ζέστη.
-
Να φοράμε άνετα ελαφρά ρούχα (βαμβακερά κατά προτίμηση).
-
Να αποφεύουμε την έκθεση στον ήλιο τις ώρες με τη μεγαλύτερη θερμοκρασία (κυρίως από τις 12 το μεσημέρι έως και τις 5 το απόγευμα)
-
Να μειώσουμε την έντονη σωματική δραστηριότητα, κυρίως στην διάρκεια των θερμών ωρών της ημέρας.
-
Να αποφεύουμε τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας από τη ζέστη στο κρύο πχ. ή έκθεση στο κλιματιστικό μετά το ζέσταμα. Οι παθογόνοι παράγοντες μπορεί να εισέρθουν στο σώμα μέσω των ανοιχτών πόρων του δέρματος μαζί με τον αέρα.
