Επίγνωση, Υγεία

Η Φθινοπωρινή Ισημερία – ισορροπία του Γιν και του Γιανγκ.

Author

Date

Share Now

Σύμφωνα με ταοϊστική φιλοσοφία, η ισημερία είναι το σημείο φυσικής αρμονίας του Γίν και του Γιάνγκ στην φύση. Όταν ημέρα γίνεται ίση με τη νύχτα, επιτυγχάνεται μια σύντομη ισορροπία μεταξύ των αντιθέτων, μεταξύ εξωτερικού και εσωτερικού, ενεργητικότητας και παθητικότητας, αρσενικού και θυληκού. Μετά την ημέρα αυτή το φως της ημέρας αρχίζει να μειώνεται, το Γιν αυξάνεται και το Γιανγκ υποχωρεί.
H Φθινοπωρινή Ισημερία γιορτάζεται με διάφορους τρόπους σε όλο τον κόσμο. Oι εορτασμοί συχνά ενσωματώνουν πολιτιστικές και πνευματικές παραδόσεις που τιμούν τις μεταβαλλόμενες εποχές, την ισορροπία μεταξύ φωτός και σκότους, εκφράζουν ευγνωμοσύνη και σεβασμό προς ανερχομένη θυλική δύναμη της ζωής.
Στην Κίνα, κατά τη διάρκεια της φθινοπωρινής ισημερίας συμβαίνει Φεστιβάλ του Φεγγαριού, ονομάζεται επίσης Φεστιβάλ Μεσοφθινοπώρου. Περιλαμβάνει τις οικογενειακές συγκεντρώσεις, τα πάρτι με θέα το Φεγγάρι, τις φεγγαρόπιτες – τραγανά αρτοσκευάσματα γεμισμένα με γλυκό φασόλι ή κρόκο αυγού, κρέας ή πάστα από σπόρους λωτού, την εξισορρόπηση αυγών που είναι μια πρακτική η οποία όπως πιστεύεται φέρνει καλή τύχη, ισορροπία του Γιν και του Γιανγκ στη ζωή κάποιου. Η ιστορία του Φεστιβάλ ξεκινάει πριν από 3.000 χρόνια. Παρόμοιες εορτές γίνονται σε όλη την Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία.

Φτιάχνοντας τις φεγγαρόπιτες οι άνθρωποι τιμούν μια παράδοση που μιλά για τη Θεά του Φεγγαριού Τσανγκέ και την αγάπη της στη Γη. Ένας από τους πιο γνωστούς θρύλους είναι η ιστορία της Τσανγκέ που σύμφωνα με τον μύθο έκλεψε το ελιξίριο της αθανασίας από τον σύζυγό της και το κατάπιε. Το έκανε για να εμποδίσει τον σύζυγό της να γίνει βασιλιάς τύραννος. Ενώ το ελιξίριο της χάρισε αθανασία, την έκανε επίσης να επιπλέει προς τα πάνω και να πετάξει στο Φεγγάρι για να αποφύγει τιμωρία. Μένει εκεί μόνη, στο παλάτι του Φεγγαριού. Κάθε χρόνο στο Φεστιβάλ του Μεσοφθινοπώρου, οι Κινέζοι κοιτάζουν το Φεγγάρι, σκεπτόμενοι την Θεά στη μοναχική της εξορία και τρώνε φεγγαρόπιτες προς τιμήν της.
Στην Ιαπωνία, η Φθινοπωρινή ισημερία και η Εαρινή ισημερία είναι γνωστή ως Χίγκαν. Είναι μια βουδιστική γιορτή, μια εποχή επίσκεψης των οικογενειακών τάφων, έκφρασης σεβασμού στους προγόνους. Το Χίγκαν είναι η ιαπωνική προφορά της κινεζικής μετάφρασης του σανσκριτικού όρου «η άλλη ακτή». Συμβολίζει το πέρασμα από τον κύκλο θανάτου και αναγέννησης ή από την Σαμσάρα στη Νιρβάνα.
Στην Ινδία, η Φθινοπωρινή Ισημερία χαρακτηρίζεται από το φεστιβάλ Ναβαράτρι, μια αρχαία εορτή μέσω της οποίας αποδίδεται φόρος τιμής στην κοσμική φύση, στην κοσμική μητέρα, τη μοναδική δημιουργό. Είναι εννέα νυχτές γεμάτες μουσική, χορό και θρησκευτικές τελετουργίες όπου η κάθε νύχτα αντιπροσωπεύει μια διαφορετική πτυχή της θεάς και οι πιστοί συγκεντρώνονται για να προσφέρουν προσευχές και να αναζητήσουν ευλογίες. Η Ναβαράτρι είναι μία από τις αρχαιότερες μεθόδους συνειδητοποίησης της ενέργειας ή της σάκτι, σοφίας και της θεϊκής δύναμης. Πιστεύεται ότι αυτή η ενέργεια δεν μπορεί να είναι ξεχωριστή από το σώμα. Υπάρχει ένα αρχαίο ρητό που λέει ότι ο Θεός κοιμάται στα ορυκτά, ανοίγει τα μάτια στα δέντρα, περπατά στα ζώα και σκέφτεται στα ανθρώπινα όντα. Άρα αν ο Θεός που βρίσκεται μέσα στον καθένα από εμάς είναι η Σοφία.

 

Στην Αρχαία Ελλάδα κατά την Φφθινοπωρινή Ισημερία τελούνταν τα Ελευσίνια Μυστήρια που αποτελούσαν έναν από τους πιο ιερούς και σεβαστούς θεσμούς εκείνης της εποχής. Τα Ελευσίνια Μυστήρια διαρκούσαν 9 ημέρες και στην ήμερα λήξης τους που ήταν συνήθως η ημέρα της φθινοπωρινής ισημερίας, ξεκινούσε ο καινούριος χρόνος. Τα Ελευσίνια ήταν γιορτή και μυστηριακή τελετή που πραγματοποιούνταν από τις αρχές του 7ου π.Χ προς τιμήν της θεάς Δήμητρας και της Περσεφόνης. Η ουσία των ελευσινιών μυστηριών παραμένει άγνωστη μεχρι τώρα, καθώς απο την πολυτεία επιβαλλόταν η θανατική ποινή σε όποιον αθετούσε τον όρκο των μυστών. Κάποιοι μελετητές υποστηρίζουν ότι η μύηση αποσκοπούσε στη συμφιλίωση με το θάνατο και την προσδοκία της μεταθανάτιας ζωής.
Πέρα από αυτές τις γνωστές παραδόσεις, υπάρχουν πολυάριθμες μοναδικές γιορτές και τελετουργίες που συνδέονται με τη Φθινοπωρινή Ισημερία σε όλο τον κόσμο. Για παράδειγμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, η πόλη του Στόουνχεντζ προσελκύει πολλούς επισκέπτες από διάφορα μέροι του κόσμου για να δουν την ανατολή του Ηλίου που ευθυγραμμίζεται με το αρχαίο πέτρινο μνημείο κατά τη διάρκεια της ημέρας αυτής.

Γύρω από την Φθινοπωρινή Ισημερία, πολλά είδη ζώων  ξεκινούν τα μακρινά τους ταξίδια σε θερμότερα κλίματα ή σε πιο άφθονες πηγές τροφής, καθώς οι μέρες γίνονται μικρότερες και οι θερμοκρασίες πέφτουν. Τα πουλιά, άλλα και οι πεταλούδες, οι φάλαινες και ορισμένα θηλαστικά, μεταναστεύουν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου πολλές φορές ταξιδεύοντας χιλιάδες χιλιόμετρα. Αυτές οι μεταναστεύσεις αποτελούν απόδειξη της ανθεκτικότητας και της προσαρμοστικότητας της φύσης.
Ανάλογα με την φύση και ο άνθρωπος διαθέτει ένα σύστημα που του επιτρέπει να διατηρεί την ομοιόσταση ή αρμονία στο σώμα και νου – το αυτόνομο νευρικό σύστημα, αποτελούμενο απο τα δύο υποσυστήματα, το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό, τα οποία στην ουσία έχουν την αντίθετη λειτουργία.
Μπορούμε να παρομοιάζουμε το συμπαθητικό και παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα με τα στοχεία Γίν και Γιάνγκ στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική. Ακριβώς όπως το Γίν και το Γιάνγκ που υπάρχουν σε κάθε όργανο, ενεργειακή οδό ή μεσημβρινό, τα νεύρα των δύο υποσυστημάτων υπάρχουν σε κάθε μέρος του σώματος και έχοντας ανταγωνιστική δράση, αλληλοεπιδρούν προκειμένου να διατηρούν την αλλόσταση του οργανισμού. Η αλλόσταση, είναι όρος ο οποίος σημαίνει την ικανότητα του αυτόνομου νευρικού συστήματος να διατηρεί τη σταθερότητα μέσα στην αλλαγή, με τη λειτουργία μιας συνεχούς προσαρμογής του συμπαθητικού και του παρασυμπαθητικού μέρος της, στις ανάγκες του ατόμου.

Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με το στοιχείο Γιάνγκ. Η δράση του είναι διεγερτική, φέρνει το σώμα σε εγρήγορση, προσφέρει την δυνατότητα για ανάληψη έντονης δραστηριότητας, ελέγχει την αντίδραση του οργανισμού όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με κινδύνους η βρισκόμαστε κάτω απο έντονη πίεση. Όταν ενεργοποιείται το συμπαθητικό νευρικό σύστημα ο καρδιακός ρυθμός επιταχύνεται, η αδρεναλίνη, η κορτιζόλη και το σάκχαρο στο αίμα ανεβαίνουν, η πίεση αυξάνεται, οι κόρες των ματιών διαστέλλονται, το αίμα κινείται ταχύτερα προς τους μύες ενώ μειώνεται στην κοιλιακή χώρα και το πεπτικό σύστημα προκειμένου να εξοικονομήσει την ενέργεια.
Όταν ο κίνδυνος έχει περάσει, το παρασυμπαθητικό νευρικό για να επανέλθει η ισορροπία, επιβραδύνει την καρδιακό ρυθμό, συστέλλει τις κόρες των οφθαλµών, αυξάνει τη λειτουργία του γαστρεντερικού σωλήνα (τον περισταλτισµό και την έκκριση των αδένων), προκαλεί σύσπαση της ουροδόχου κύστη, χαλαρώνει τους σφιγκτήρες και προκαλεί διαστολή στα αγγεία. Μοιράζεται πολλά χαρακτηριστικά με το στοιχείο Γίν, είναι η δραστηριότητα προσανατολισμένη προς τα μέσα, η παθητικότητα, η χαλάρωση, η φροντίδα της θρέψης και της αναγέννησης.
Κατα την κινεζική παραδοσιακή ιατρική, η λεπτή αρμονία του Γίν και του Γιάνγκ εξασφαλίζεται την καλή υγεία και τη ζωτικότητα όλου του ανθρώπινου οργανισμού. Η σχέση του Γίν και του Γιάνγκ ακολουθεί έναν ρυθμό που μεταβάλλεται συνεχώς. Για παράδειγμα, το μεσημέρι η ενέργεια του Γιάνγκ φτάνει στο αποκορύφωμά της ενώ η ενέργεια του Γιν μόλις αρχίζει να αυξάνεται. Η ενέργεια του Γίν φτάνει στο αποκορύφωμά της τα μεσάνυχτα ενώ εκείνη τη στιγμή, η ενέργεια του Γιάνγκ μόλις αρχίζει να αυξάνεται. Είναι λογικό ότι η ενέργεια του Γίν επικρατεί τη νύχτα, για να έχουμε έναν καλό ύπνο.
Τα άτομα με την ενεργειακή ανεπάρκεια του Γίν συχνά έχουν αϋπνία, μπορούν να ξυπνήσουν στις 3 π.μ. ή 4 π.μ. και δυσκολεύονται να ξανακοιμηθούν. Αργότερα στη διάρκεια της ημέρας αισθάνονται κούραση και αδιαθεσία λόγω της ενεργειακής ανερπάρκειας του Γιάνγκ.

Κάτι παρόμοιο μας επιβεβαιώνει και η δυτική ιατρική, σύμφωνα με την οποία όταν ο οργανισμός δεν μπορεί πλέον να ολοκληρώσει τους κύκλους εγρήγορσης και χαλάρωσης που αποτελούν τη φυσιολογική του λειτουργία, συμβαίνει η αποδιοργάνωση του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Το γεγονός αυτό επιβαρύνει την υγεία, προκαλεί χρόνια φλεγμονή, μας αποσυνδέει απο το συναίσθημα, το μυαλό απο την καρδιά, στερεί τη δυνατότητα να επικοινωνούμε και να πράττουμε με επίγνωση, διάυγεια και ηρεμία.
Η υπερδραστηριοποίηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος και η παράλληλη υποδραστηριοποίηση του παρασυμπαθητικού παρατηρείται σήμερα στην πλειονότητα των ανθρώπων ως αποτέλεσμα διαρκώς αυξανόµενης παγκόσμιας κρίσης που βιώνουμε και της ανασφάλειας που προκαλεί σε όλους μας. Η κρίση στη οποία βρίσκεται η σημερινή κοινωνία, είναι η κρίση συνειδήσεων των ανθρώπων που την αποτελούν, έλεγε ο Τζίντου Κρισναμούρτι προτείνοντας ένα μοναδικό δρόμο για να βγούμε απο το αδιέξοδο στο οποίο βρεθήκαμε, το να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας αντί να περιμένουμε ότι όλα θα φτιάξουν δια μαγείας.
Χρειάζεται να αποκτήσουμε την επίγνωση του τι μας συμβαίνει τώρα στο παρόν χωρίς να τα κριτικάρουμε. Να παρατηρούμε τι γίνεται μέσα και γύρω μας, τις σωματικές μας αισθήσεις, τα συναισθήματα, τις σκέψεις που βιώνουμε. Με άλλα λόγια, να αναπτύξουμε ενσυνειδητότητα. Μόνο αν αντιληφθούμε ότι κάτι μέσα μας δεν πάει καλά, μπορούμε να το αλλάξουμε καθώς απο τις σκέψεις και τα συναισθηματά μας εξαρτάται η πραγματικότητα την οποία δημιουργούμε. Και αυτή η εσωτερική αλλαγή αργά ή γρύγορα σίγουρα θα επιφέρει την εξωτερική αλλαγή, γιατί όλα συνδέονται μεταξύ τους, αλληλοεπιδρούν όπως το Γίν και το Γιάνγκ, το αρνητικό και το θετικό, η εισπνοή και η εκπνοή..
Στις αρχαίες μη δυτικές παραδόσεις υπάρχει η πεποίθηση ότι η σωστή αναπνοή μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο για τη διατήρηση της ευζωίας και την απόκτηση της Σοφίας. Πιστεύεται ότι όσο περισσότερη επίγνωση της αναπνοής του μπορει να έχει κάποιος, τόσο ισχυρότερη είναι η εσωτερική του ζωή. Στο Ταοϊστικό κείμενο του Zhuangzi αναφέρεται ότι οι συνηθισμένοι άνθρωποι αναπνέουν από το λαιμό τους, αλλά ο σοφός αναπνέει από τις φτέρνες του, δηλαδή, με ολόκληρο το σώμα του.
Το 2018, ο Roderik Gerritsen και ο Guido Band του Πανεπιστημίου του Leiden στις Κάτω Χώρες δημοσίευσαν μια αναλυτική θεωρητική ανασκόπηση που παρουσιάζει ένα ευρύ φάσμα μελετών των αρχαίων θεραπευτικών παραδόσεων και των σύγχρονων επιστημονικών ερευνών που καταδεικνύουν πώς οι βραδύτεροι ρυθμοί της αναπνοής και οι μεγαλύτερες εκπνοές προκαλούν τη τόνωση του πνευμονογαστρικού νεύρου και επομένως του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος οποίο ευθύνεται για την ανθεκτηκότητα και την ανοσία μας.
Με βάση τις τελευταίες έρευνες προτείνεται να εξάσκιση διαφραγματικής αναπνοής με αναλογία 4:8, δηλαδή, εισπνοές τεσσάρων δευτερολέπτων και εκπνοές οκτώ δευτερολέπτων. Κατά τη διάρκεια της φάσης εισπνοής να εισπνέετε από τη μύτη. Καθώς χαλαρώνετε το πίσω μέρος των ματιών και γεμίζετε το κάτω διάφραγμα με οξυγόνο σιγά-σιγά μετράτε εως τέσσερα. Στη συνέχεια να εκπνέετε μέσα από μισάνοιχτα χείλη (σαν να φυσάτε τα κεριά σε μια τούρτα γενεθλίων) καθώς σιγά-σιγά μετράτε εως οκτώ. Κατά τη διάρκεια της εισπνοής ενός αναπνευστικού κύκλου, το συμπαθητικό νευρικό σύστημα διευκολύνει μια σύντομη επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού. Kατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης εκπνοής, προκαλείται η επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού μέσω του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος και η διάυγεια αποκαθίσταται. Μπορείτε να κάνετε αυτή την άσκηση για τόσο όσο χρειάζεστε.

Αποδεικνύειται όμως ότι μόνο δύο λεπτά η 12 κύκλοι εξάσκησης, αρκούν για να επαναφέρετε τον οργανισμό στην κατάσταση αλλόστασης ή ισορροποίας. Στις στιγμές του άγχους και της αγωνίας, μπορείτε να ηρεμήσετε το συμπαθητικό νευρικό σύστημα εξουδετερώνοντας την παρατεταμένη αντίδραση “πάλης, φυγής, παγώματος” μέ την ενεργοποίηση του πνευμονογαστρικού νεύρου, του βασικού υποστηρικτή του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. Αυτό το κύριο νεύρο του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος φαίνεται να παίζει ρόλο του πρωταρχικού υποψήφιου για την εξήγηση των θετικών επιπτώσεων των στοχαστικών διαλογιστικών πρακτικών στην σωματική και την ψυχική υγεία, καταλήγουν οι επιστήμονες.
Κατανοώντας τη σημασία της Φθινοπωρινής Ισημερίας και αγκαλιάζοντας την ομορφιά της, μπορούμε να εμβαθύνουμε τη σύνδεσή μας με τη φύση, με τη θυλική υπόσταση του εαυτού, να καλλιεργήσουμε την αίσθηση ευγνωμοσύνης για τη Μεγάλη Μητέρα σε όλες εφράσεις της. Καθώς στην κινεζική παραδοσιακή ιατρική το Φθινόπωρο συνδέεται με το στοιχείο Μέταλλο, το οποίο εκδηλώνεται στους Πνεύμονες και τους ενεργοποιεί. Είναι η καταλληλότερη στιγμή, όπως η κάθε στιγμή στο τώρα είναι η καλύτερη για να ξεκινήσουμε μέσω της αναπνοής το δικό μας εσωτερικό ταξίδι προς τη Σοφία, θεραπεία και μεταμόρφωση.

Tags :

Related Post